Goed nieuws: per 1 januari 2022 is het in Nederland verboden om stroomstootapparatuur bij honden te gebruiken!

"Stroomstoten bij honden kunnen leiden tot angst, stress, agressiviteit, fobie en blijvende aantasting van de vertrouwensband tussen eigenaar en hond. Dit geldt ook voor apparatuur waarbij de stroomstootfunctie niet gebruikt wordt, het apparaat uit staat, of het apparaat onklaar gemaakt is. De herkenning van het apparaat kan namelijk nog steeds een mentaal effect hebben op de hond." - de Rijksoverheid.

Toch laat ik onderstaand artikel uit 2015 op mijn website staan, want helaas worden er uitzonderingen toegestaan. Dat betreur ik zeer en daarom blijf ik waarschuwen voor de risico's.

De Schokkende Waarheid

Soms tonen honden gedrag wat voor mensen zeer ongewenst is en dan is het heel begrijpelijk dat mensen op zoek gaat naar een oplossing. Denk aan het niet komen wanneer de hond geroepen wordt; honden die in jachtmodus onbereikbaar en gefixeerd raken; honden die agressie tonen, honden die afval of poep eten wanneer ze loslopen, etc.

De gezinsleden van deze honden zoeken op internet naar een oplossing of zij belanden in dierenwinkels en verwachten daar deskundig advies. In de winkels en webshops ontdekken ze de zogenaamde 'e-collars' of stroombanden. Ze zijn makkelijk verkrijgbaar. Het betreft een halsband met een kastje/verdikking die aan de binnenkant ijzeren drukpunten heeft die tegen de hals van de hond geplaatst dienen te worden. Bij deze halsband zit een afstansbediening.

Slimme marketing en promotie

De winkels en makers van deze halsbanden willen klanten natuurlijk niet afschrikken met woorden als 'elektrische schokhalsband'. Zij willen potentiële klanten overhalen om deze producten te kopen. Daarom gebruiken zij bewoordingen als 'opvoedingshalsband' of 'trainingshalsband'. De makers gebruiken merknamen als 'Petsafe' of 'Canicalm', en dergelijke. Er staat in de omschrijving vaak iets als 'effectieve training, maakt gebruik van veilige stroomschokjes en pieptoon' of 'laat de hond schrikken bij ongewenst gedrag en helpt aan gedragsproblemen te werken' of 'onschuldige schokjes, helpt bij het opvoeden van uw hond'. Wanneer je als radeloos gezinslid deze producten onder je ogen krijgt, lijkt het alsof je de oplossing gevonden hebt waar je naar zocht. Een echte 'quick fix'. Het is echter noodzakelijk om je hier eerst in te verdiepen, want alleen wanneer je kennis hebt van de onderzoeken, risico's en het effect van deze producten op het welzijn van honden, dan kun je de juiste beslissing nemen.

Hoe werken deze halsbanden?

Technisch gezien, is de stroomband zo gemaakt dat hij op verschillende maten van intensiteit, elektrische schokken/stroomstoten kan toedienen aan het lichaam van de hond. De twee contactpunten/electrodes op de verdikking in de halsband, maken contact met de huid van de hond. Zodra de halsband aangezet wordt, laad een van de contactpunten zich met energie/stroom. Deze stroom neemt vervolgens het snelste pad naar ontlading. In dit geval is dat via het lichaam van de hond. Het effect van schokken op het lichaam van de hond is afhankelijk van de intensiteit van de stroom, de lichamelijke bouw van de hond, de droogheid of natheid van de huid, de dikte van de vacht van de hond, de gladheid van de huid (wel of geen wondjes op de huid) en van de hoeveelheid elektrische lading die al binnen het lichaam van de hond aanwezig is op dat moment. Het betreft dus zo veel factoren, dat er nooit met 100% zekerheid iets gesteld kan worden over hoe zwaar of licht een hond de schok ervaart.

Fysieke risico's

De ijzeren electrodes zijn niet hypoallergeen en kunnen allergische reacties op de huid veroorzaken. Deze electrodes drukken in de huid van de hond bij het dragen. Dit kan behoorlijk oncomfortabel aanvoelen voor de hond. Wanneer de contactpunten niet goed tegen de huid van de hals aangedrukt zitten, bestaat er kans dat er bij het toedienen van stroom vonkjes overslaan tussen de electrodes en de huid en deze vonkjes branden in de huid van de hond. Het komt dan ook voor dat dergelijke halsbanden brandwonden veroorzaken op de huid van de hond. Soms zijn deze niet meteen zichtbaar door de vacht, maar andere keren kunnen de brandwonden zo heftig zijn dat de hond er een flinke kale plek en verwonding aan overhoudt.

Ook het hartritme en de ademhaling van de hond kan ernstig verstoord raken door het toedienen van stroom, met alle gevolgen van dien.

Zoals met alle producten, kunnen ook dergelijke halsbanden defect raken. Er zijn gevallen bekend waarbij honden constant, non stop stroomschokken toegediend kregen, zonder dat de eigenaar zich hier van bewust was. Ook is het voorgekomen dat bepaalde standen niet werkten, waardoor eigenaren gefrustreerd hogere standen uitprobeerden op hun hond, met traumatische gevolgen voor het dier.

Psychische risico's

Stroombanden hebben als doel om op afstand iets onprettigs toe te kunnen dienen aan de hond. Zelfs als het geen fysieke 'pijn' zou doen, dan zal de hond er van schrikken. Het levert dus een angstreactie op in de hond. De eigenaar wil hier bepaald gedrag mee stoppen/onderbreken en geregeld (indien de hond bevriest of in status van vermijding raakt) lukt dat ook, maar wat voor gevolgen heeft dit op de psychische gesteldheid van de hond? Verplaats jezelf als mens in een ruimte met een stroomband om je nek. Je mag vrij bewegen, maar bij bepaalde bewegingen of bij bepaalde gedragingen (jij weet vooraf niet welke) krijg je een schok toegediend. Dergelijke onvoorspelbaarheid kan angst, stress en een gevoel van conflict met zich meebrengen. Honden hebben een associatief leervermogen. Zij kunnen het onprettige gevoel ergens aan koppelen, maar de mens met de afstandsbediening heeft nooit 100% controle over welke koppeling er precies gemaakt wordt. Onderzoek heeft aangetoond dat veel honden het onprettige gevoel koppelden aan het gezinslid met de afstandsbediening. Zelfs wanneer zij de halsband niet droegen, bleven zij zich angstig en onzeker gedragen in het bijzijn van het gezinslid en vertoonden zij stress signalen (hijgen, schudden, tongelen, verstijven, etc).

Sommige honden raken zo in paniek van een stroomstoot dat ze niets meer durven te ondernemen. In de meest ernstige gevallen raakt een hond in een status van aangeleerde hulpeloosheid, waarbij de hond compleet stopt met het tonen van initiatief voor gedrag.

Het zal dan ook niet verbazen dat het gebruik van stroombanden kan resulteren in een toename van probleemgevend gedrag, zoals angst gedreven agressie. Een hond die een stroomstoot krijgt tijdens interactie met een andere hond of met een mens, kan van schrik agressief reageren en om zich heen bijten.

Het is onderzocht

Voor sommige mensen is het benoemen van de risico's en uitleg over hoe honden leren en welke emotionele reacties er plaatsvinden of het aanwijzen van stress-signalen niet overtuigend genoeg. Zij willen meer informatie. Gelukkig zijn er vele onderzoeken gedaan naar de gevolgen van het gebruik van stroombanden op hondengedrag en welzijn. Hieronder staan een aantal links.

• "The welfare consequenses and efficiency of training pet dogs with remote electronic training collars in comparison to reward based training"

Deze studie toont aan dat er geen voordeel te halen valt uit het trainen met e-collars ten opzichte van beloningsgericht trainen en dat het gebruik van e-collars het welzijn van honden aantast.

• "The DEFRA Study & Research project final report"

Dit onderzoek toont aan dat honden die met elektronische halsbanden getraind werden, negatieve bijwerkingen ondervonden in de vorm van gedragsveranderingen en psychische veranderingen, terwijl honden die zonder deze halsbanden getraind werden met hetzelfde resultaat, deze bijwerkingen niet hadden.

• "The use of electronic collars for training domestic dogs: estimated prevalence, reasons and risk factors for use, and owner perceived success as compared to other training methods"

Dit onderzoek toont aan dat eigenaren die met beloningsgerichte training te werk gingen meer succes hadden, dan eigenaren die gebruik maakten van e-collars.

• "Training dogs with help of the shock collar: short and long term behavioural effects"

Dit onderzoek toont aan dat honden het gebruik van de stroombanden niet alleen als onprettig, maar ook als pijnlijk en eng ervaren. Ook werd ondervonden dat de honden stress ervaarden in het bijzijn van de eigenaar, ook wanneer zij de halsband niet meer om hadden.