De invloed van een hondenriem op gedrag

Deel jij jouw leven met een hond, dan is de riem waarschijnlijk wel het meest gebruikte en belangrijke hulpmiddel die je in huis hebt. Hoewel het een simpel en praktisch hulpmiddel is, kan een riem enorm veel invloed hebben op het gedrag van een hond. Zo kan het ook een grote rol spelen bij ongewenst/zorgelijk gedrag. Het is belangrijk om stil te staan bij de invloed die het aanlijnen op honden heeft. Het voorkomen van problemen gaat aanzienlijk verder dan alleen de vraag: wel of niet aanlijnen?

“Voor extra veiligheid en controle over uw hond”

Veiligheid en controle wordt vaak genoemd in de productomschrijving van hondenriemen. Wij willen niet dat onze honden iets overkomt en we willen ook niet dat onze honden de natuur verstoren of andere mensen, kinderen of andere honden tot last kunnen zijn, etc.. Door een hond aan te lijnen kun je veel gedrag voorkomen en risico’s verkleinen. Wat management betreft (aanpassingen maken die gedrag voorkomen) is de riem een van mijn favoriete tools. Het biedt ons inderdaad extra veiligheid en controle.

Maar… Hoe zit het met de beleving van de hond? Hoe zal het voor een hond voelen om via een riem zo veel controle te verliezen…Veilig?

Het is meestal de mens die plaats, route en richting bepaalt en het is ook meestal de mens die het tempo bepaalt (feitje: het natuurlijke looptempo van een hond ligt hoger dan die van een mens). Allemaal factoren die van grote invloed kunnen zijn op het gedrag van een hond. Bij het aanlijnen verliest een hond veel controle over eigen belevenissen. Dit kan negatieve gevoelens in de hand werken die vervolgens weer kunnen leiden tot ongewenst of zorgelijk gedrag. Hieronder volgen een aantal veelvoorkomende voorbeelden.

Frustratie - het niet kunnen bereiken van een gewenst doel.

Denk aan het niet kunnen lopen of rennen op eigen tempo, het niet kunnen benaderen van gewenste dingen (interessante geuren, andere honden, mensen, etc).

Frustratie kan gedrag in gang zetten als o.a. happen in de riem, uitvallen aan de riem (agressie veroorzaakt door frustratie), hard trekken en hangen in de riem, proberen te ontsnappen, baldadigheid/enorm ‘druk doen’.

Angst - omgaan met bedreigingen.

De vier meest voorkomende gedragsuitingen die door angst in gang worden gezet zijn vluchten, bevriezen, ‘plots heel druk doen’ en vechten (agressie). Bij het vastzitten aan een riem worden deze mogelijkheden meestal zeer beperkt. Denk aan het niet kunnen stoppen met benaderen en/of het niet kunnen ontwijken van prikkels die een hond als bedreigend ervaart. Dit is een van de redenen dat sommige honden eerder geneigd zijn om agressie te tonen wanneer zij aangelijnd zijn. In verreweg de meeste gevallen van uitvallen aan de riem speelt angst een cruciale rol. Alleen door te grommen, hard te blaffen en agressief in de riem te hangen, kan een hond dan nog wanhopig communiceren dat er zo snel mogelijk afstand genomen moet worden ten opzichte van de bedreigende prikkel.

Pijn - het voorkomen van (meer) schade aan het lichaam.

Honden die pijn/fysiek ongemak ervaren aan de riem (denk hierbij niet alleen aan medische aandoeningen, maar ook aan het gebruik van slipkettingen, sliplijnen, prikbanden e.d.) hebben een hoger risico op het vertonen van zorgelijk/ongewenst gedrag waaronder agressie. Datzelfde geldt voor het anticiperen op pijn wanneer een hond bijvoorbeeld geleerd heeft dat het vastzitten aan de riem de kans op pijnscheuten vergroot. Dit kan een grote invloed hebben op gedrag. Een hond zal alles willen doen om pijnscheuten te voorkomen en indien dit de hond niet lukt, dan kunnen angst en frustratie het negatieve gevoel versterken met alle gevolgen van dien.