Benchtraining

Regelmatig krijg ik vragen over benchgebruik en benchtraining. In dit artikel ga ik hier op in. Maar eerst wil ik graag een aantal gedachtes kwijt over waarom je een bench wel of juist niet zou moeten gebruiken.

Waarom zou je een bench niet gebruiken?

Opsluiting in een bench is niet een oplossing

Naar mijn mening worden benches te vaak ingezet met de gedachte dat het problemen oplost. Denk hierbij aan problemen als onzindelijkheid of sloopgedrag in huis. Een hond opsluiten in een kleine ruimte is niet hetzelfde als zindelijkheidstraining of gedragstherapie voor sloopgedrag. Gedrag voorkomen d.m.v. opsluiting is niet hetzelfde als gedrag beïnvloeden.

Om ongewenst of zorgelijk gedrag te behandelen is een goede analyse, training en/of gedragstherapie op maat noodzakelijk. Management/voorkomen kan wel een onderdeel zijn van een behandeling, maar om gedrag echt te veranderen is meer nodig.

Een bench is hooguit een management-tool waarmee sommig ongewenst gedrag tijdelijk voorkomen kan worden. Het kan ook een hulpmiddel zijn om een hond rust en bescherming te kunnen bieden, maar een bench is niet noodzakelijk voor een behandeling en mag wat mij betreft dan ook niet gezien worden als een losstaande oplossing voor probleemgedrag.

Opsluiting in een kleine ruimte kan een bedreiging vormen voor hondenwelzijn

Wanneer een hond wordt opgesloten in een kleine ruimte worden veel mogelijkheden voor het tonen van gedrag ontnomen en wordt keuze- en bewegingsvrijheid van de hond behoorlijk beperkt. Zo is het bijvoorbeeld goed om te realiseren dat honden polyfasische slapers zijn. Gedurende de hele dag doen honden vele korte, diepe slaapjes en hierbij wisselen veel honden regelmatig van slaapplek. Dit doen zij o.a. om hun lichaamstemperatuur te reguleren. Wanneer honden niet goed worden voorzien in hun l ichamelijke, emotionele en gedragsmatige behoeftes, wordt het welzijn aangetast. Bij onverantwoordelijk gebruik, bij een te kleine bench en bij te lange opsluiting is een bench niet alleen een bedreiging voor hondenwelzijn, het kan het ook risico op zorgelijk en ongewenst gedrag (waaronder het eerder genoemde sloopgedrag) buiten de bench juist vergroten.

Waarom zou je een bench WEL gebruiken?

Management - wanneer de bench tijdelijk wordt afgesloten

Wanneer een hond het verblijven in de bench als prettig en veilig ervaart, dan het tijdelijk afsluiten van de bench extra veiligheid bieden voor zowel de hond als de omgeving. Denk bijv. aan het voorkomen van ongecontroleerde interacties met baby’s of kleine kinderen (hoewel, let op: kleine handjes kunnen een bench betasten of binnendringen, zorg dus altijd voor toezicht). Denk ook aan bezoek in huis waar een hond misschien moeite mee kan hebben. Of aan tijdelijk gebruik tijdens vakanties (in sommige landen is benchgebruik in een auto zelfs verplicht) of op andere locaties. Het tijdelijk afsluiten van een bench waarin de hond zich prettig en comfortabel voelt kan dus een goede vorm van management bieden.

Daarnaast kunnen er situaties ontstaan waarbij de management taken van een bench plots van groot belang zijn (bijvoorbeeld bij medische aandoeningen waardoor een hond verplicht moet worden beperkt in bewegingsvrijheid). Benchtraining zou daarom voor meerdere doeleinden zeer nuttig kunnen zijn.

Veilige haven - wanneer de bench niet wordt afgesloten

Sommige honden vinden het prettig om in een wat compactere ruimte comfortabel te rusten waardoor zij zich ietwat afgesloten en veiliger voelen. Sommige honden vinden een bench prettig, soms ook wanneer er doeken overheen gelegd zijn waardoor het zicht afneemt. Echter, een bench kan alleen dienen als veilige haven voor een hond wanneer deze vrij toegankelijk is op initiatief van de hond, dus een bench die als veilige haven gebruikt wordt is nooit afgesloten. Voor meer informatie over wat een veilige haven voor een hond inhoudt, klik hier.

Benchtraining

Sommige honden betreden zonder aarzeling al kleine ruimtes om rust op te zoeken, maar in de meeste gevallen is het nodig om honden op hun eigen tempo te leren dat het betreden van de bench prettige gevolgen oplevert en dat het loont, veilig en comfortabel is om rustig in een bench te verblijven.

Ik werk zelf niet met vaststaande trainingsprotocollen, omdat ik mijn oefeningen altijd afstem op het individu en dit kan invloed hebben op o.a. de beloningsvorm, de opbouw/het stappenplan en het einddoel. (Voor een voorbeeldje waarbij ik mijn eigen hondje rustig liet wennen aan het verblijven in een fietskar zonder wielen, klik hier). De volgende zaken staan bij mij wel altijd centraal:

Leerdoel voor de hond: de bench en verblijven in de bench levert prettige gevolgen op
De bench wordt pas afgesloten wanneer de hond geen aanstalten maakt om de bench te verlaten
Ongemak in de bench wordt vermeden (en hierbij kijk ik ook naar het herstelvermogen van de hond)
Er wordt rekening gehouden met de behoeftes, emoties en het algehele welzijn van de hond

Met name dat laatste punt is iets waarin ik helaas wel eens heb moet constateren dat andere trainers te kort schieten.

Training gebaseerd op leertheorie kan het welzijn van een hond soms niet voldoende waarborgen. Als laatste wil ik dan ook ingaan op de volgende stelling:

Als de hond blaft, jankt, piept of gilt mag je de bench nooit opendoen, anders leert de hond dat dit gedrag succes oplevert en zal hij dit blijven inzetten om bevrijd te kunnen worden. - Misverstand, fabel of een kern van waarheid?

Persoonlijk adviseer ik om te voorkomen dat een hond ongemak ervaart en negatieve associaties met de bench kan opbouwen. Tijdens het aanleren en het gebruik van een afgesloten bench raad ik aan om de hond vooral in situaties te brengen waarin de hond zich veilig, vertrouwd en prettig voelt. Dit bereik je o.a. door de bench te koppelen aan fijne ervaringen en door alleen opsluiting te trainen wanneer de hond voldoende is voorzien in de fysieke/beweging behoeftes, door de hond niet te lang op te sluiten en door goed te blijven observeren en op tijd zorgen voor een goede afsluiting van een trainingssessie. Met name: vóórdat de hond ongemak begint te ervaren.

Terugkomend op de stelling, waneer je focust op leerervaringen, dan is het zeker mogelijk dat, wanneer de bench wordt geopend als gevolg van dat de hond blaft, jankt, piept of gilt, dat er een leerproces plaatsvindt waarbij de hond leert dat vocaliseren vrijheid oplevert, waardoor de hond misschien wel eerder en vaker zal gaan vocaliseren. Ja, dit is mogelijk en ja, die stelling bevat dus een kern van waarheid. Echter, die stelling gaat voorbij aan wat de hond mogelijk ervaart op die momenten. Een hond start meestal niet met vocaliseren, omdat hij hier een aangeleerd gevolg op verwacht; het vocaliseren betreft meestal een uiting van gevoelens van ongemak (bijvoorbeeld frustratie, angst of paniek), zeker de eerste keer (wanneer er nog geen leerervaring kan hebben plaatsgevonden)!

Ik raad mede daarom aan om je niet blind te staren op mogelijke leerervaringen, maar om vooral na te denken over wat de hond mogelijk ervaart en welke impact dit heeft op het welzijn van de hond. De ene hond herstelt snel van frustratie, deze hond blaft of jammert heel even, maar komt daarna snel tot rust (gezond herstel van een milde emotionele uitdaging).

Bij andere honden is dit niet het geval en bouwt frustratie (emotie) alleen maar verder op wat gepaard kan gaan met hevige negatieve stress. Het is dan ook meestal verstandiger om de hond actief te begeleiden, in plaats van af te wachten. Is de emotie heel hevig; help de hond dan zo snel mogelijk te herstellen! Open die bench.

Indien je vreest voor het ontstaan van mogelijke ongewenste leerervaringen bij het openen van de bench, help de hond dan actief aan gewenste leerervaringen door de hond een aangeleerd signaal te geven waarmee je het blaffen/jammeren kunt doorbreken. Geef bijvoorbeeld een voor de hond bekend signaal als zit, af, kijk eens/oogcontact en beloon gewenste reacties vervolgens met het direct openen van de bench.

Door de bench niet te openen kunnen er ook andere ongewenste leerervaringen plaatsvinden, bijvoorbeeld: leren dat de bench een hele onprettige plek is of, misschien nog erger, leren dat jij geen veiligheid biedt en geen betrouwbaar gezinslid bent. Die kans wordt groter naarmate de hond langer in de bench moet verblijven tijdens het ervaren van ongemak.

Daarom adviseer ik in dergelijke situaties: evalueer de situatie, maak een persoonlijke inschatting en weeg het een af tegen het ander. Wanneer iets voor jou niet goed voelt, grijp dan in! Is de hond aan het lijden, open die bench dan zo snel mogelijk en start later opnieuw met training waarbij je deze situaties probeert te voorkomen (het stappenplan herzien en aanpassen naar het tempo van de hond, langzaam uitbouwen).

Laat een hond niet creperen in een bench!

Geschreven door Liselot Boersma, welzijnsdeskundige (PgDip CABW) en eigenaar van HondenLot, januari 2018. Copy paste/directe overname van teksten of afbeeldingen is zonder schriftelijke toestemming niet toegestaan. Het delen van de URL van deze website pagina is wel toegestaan en wordt op prijs gesteld.

Meer over training:

Artikelen van HondenLot van A tot Z