Gedrag en welzijn | HondenLot

Welzijn op het gebied van gedrag

De mogelijkheid voor dieren om natuurlijk gedrag te vertonen is een essentieel onderdeel van welzijn. Onderzoek heeft aangetoond dat met name foerageren (het op een zo natuurlijk mogelijke manier vergaren van voedsel) en sociale interactie hier positief aan bijdragen. Een dier heeft behoefte aan zowel fysieke als mentale stimulatie. Dit vergroot o.a. de levensverwachting en zorgt voor voldoende ontwikkeling op het gebied van het kunnen omgaan met uitdagingen.

Uitlaatkleppen voor rastypisch gedrag

Doordat honden sterk gedomesticeerd zijn is het natuurlijke gedrag van onze huisdierhonden beïnvloed. Natuurlijk gedrag omvat gedrag waarvan de motivatie van binnenuit het dier komt. Men spreekt dan ook wel van sterke intrinsieke motivatie. Bij rashonden moet je rekening houden met rastypisch gedrag. Voor het voorzien in de gedragsbehoeftes is het van belang dat je stilstaat bij de oorspronkelijke taak van het ras en het type hond waarmee je samenleeft. Veedrijvers, veebewakers, terreinbewakers, speurjagers, zichtjagers, apporteerjagers, oertypen, ongedierteverdelgers, maar ook de rondom mensen helemaal vrij levende straathonden. Elk type hond heeft behoefte aan een uitlaatklep voor soortspecifiek gedrag.

Mentale stimulatie - een verrijkte leefomgeving

Een verrijkte, stimulerende leefomgeving is van grote invloed op het gedrag en welzijn van honden. Via milde uitdagingen, door ontdekkingen te doen, maar ook door sociale interactie met emotioneel stabiele gezinsleden (zowel honden als mensen) kunnen honden leren om hun emoties op een gezonde manier te reguleren via gedrag.

Door de hond regelmatig uit te laten waarbij de hond uitgebreid mag snuffelen en door de hond voerpuzzels te laten uitvoeren, of actief te laten zoeken naar verstopt voedsel (foerageren), wordt natuurlijk gedrag nagebootst en gestimuleerd. Het aanbieden van voertjes die vooraf verspreid wordt in de tuin of wat in een kong gestopt wordt, bijvoorbeeld, kan het welzijn van een hond bevorderen. Bij dit alles is het wel van belang dat er ook rekening gehouden wordt met de emotionele behoeftes van de hond (denk bijvoorbeeld aan het voorkomen van frustratie, het waarborgen van veiligheid en het bieden van steun en begeleiding waar nodig. Deze behoeftes kunnen sterk verschillen per individu).

Mensen met kennis over hondengedrag

Honden hebben veel baat bij mensen die kennis hebben over o.a. hun gedragsmatige behoeftes. Ook kennis over hoe honden leren en over hoe een mens het beste invloed kan uitoefenen op het gedrag van een hond is van groot belang. Het opdoen van kennis via betrouwbare, bijgeschoolde hondenprofessionals en/of het lezen van een aantal goede boeken over hondengedrag is sterk aan te raden. Training zou altijd in dienst moeten staan van hondenwelzijn. Denk hierbij aan het opbouwen van vertrouwen, het versterken van de emotionele band, het creëren van veiligheid en aan het bieden van zowel fysieke als mentale stimulatie.

Fysieke stimulatie - voldoende beweging

Hoewel elke hond in eerste instantie een uniek individu is, zou elke hondenliefhebber zich moeten verdiepen in de bewegingsbehoefte en karaktertrekken van het type hond dat zij in huis nemen, voordat ze aan een hond beginnen. Een vraag die elk mens zich zou moeten stellen is:

“Past mijn levensstijl, mijn leefomgeving en mijn beschikbare tijd wel goed bij de behoeftes van deze hond?”.

De bewegingsbehoefte zal verschillen per individuele hond en onder andere afhankelijk zijn van de levensfase waarin de hond zich bevindt. De meeste honden (zeer gemiddeld genomen, dus dit is geen waterdichte richtlijn) hebben baat bij meerdere korte uitlaatrondjes per dag, aangevuld met een langere wandeling, waarbij de hond ook even los kan lopen en/of rennen om opgebouwde energie kwijt te kunnen.

Sociale interacties

Honden zijn over het algemeen genomen (want ook hier bestaan individuele verschillen) sociale dieren die relatief makkelijk zeer hechte sociale banden kunnen vormen met soortgenoten en andere dieren (inclusief en in het bijzonder: mensen). Voldoende, dagelijkse sociale interactie met gezinsleden en interacties met emotioneel stabiele honden draagt dan ook sterk bij aan het welzijn van een hond. Wanneer een hond 5 dagen per week 8 uur per dag zonder mensen doorbrengt komt het welzijn onder zware druk te staan. Honden zijn zeer op de aanwezigheid van mensen ingesteld, dit komt mede door de domesticatie die al langer dan 35.000 jaar plaatsvindt.

Geschreven door Liselot Boersma, welzijnsdeskundige (PgDip CABW) en eigenaar van HondenLot, mei 2016. Copy paste/directe overname van teksten of afbeeldingen is zonder schriftelijke toestemming niet toegestaan. Het delen van de URL van deze website pagina is wel toegestaan en wordt op prijs gesteld.

Meer lezen over hondenwelzijn:

Referenties:

Boissy, A., Manteuffel, G., Jensen, M.B., Moe, R.O., Spruijt, B., Keeling, L.J., Winckler, C., Forkman, B., Dimitrov, I., Langbein, J., Bakken, M., Veissier, I., Aubert, A. (2007). Review: Assessment of positive emotions in animals to improve their welfare. Physiolology & Behavior 92, pp. 375–397.
Corridan, C. (2009) Basic requirements for good behavioural health and welfare in dogs. In Horwitz, D and Mills, D (ed.) BSAVA Manual of Canine and Feline Behavioural Medicine Second edition, pp. 24-34. Glousecter: British Small Animal Veterinary Association
Landsberg, G. Hunthausen, W. and Ackerman. (2013). Prevention: the best medicine In Behaviour Problems of Dogs and Cats, pp. 39-55. Toronto: Saunders Elsevier.
Manteca, X. (2016). Welfare of Companion Animals. Unpublished lecture notes of the first year of the Postgraduate Course in Companion Animal Behaviour and Welfare, Odisee University College, Department Gent.

Artikelen van HondenLot van A tot Z